પુરુષોમાં પીઠનો દુખાવો હેરાન કરનાર અને અસહ્ય હોય છે. કેટલીકવાર પીડા ઉત્તેજક હોય છે અને પીઠની સહેજ હલનચલન સાથે, દર્દી ચીસો પાડે છે, “ઓહ…”.
યુવા વયસ્ક ભારતીય વસ્તી વચ્ચે હાથ ધરાયેલા અભ્યાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે ભારતીય યુવાનોને પણ પીઠના નીચેના ભાગમાં દુખાવો (LBP) થવાની સંભાવના છે. તે યુવાન વયસ્કોમાં LBP માટે વિવિધ સુધારી શકાય તેવા અને ના સુધારી શકાય તેવા જોખમ પરિબળોને ઓળખે છે. આ જોખમી પરિબળોને ઓળખવાથી તીવ્ર થી તીવ્ર પીઠના દુખાવાની પ્રગતિ અટકાવી શકાય છે.
પુરુષોમાં પીઠના દુખાવાના જોખમી પરિબળો અને તેને રોકવાની રીતો
- ઉંમર – નાની ઉંમરના પુરૂષો કરતાં મોટી ઉંમરના પુરુષોને સ્નાયુઓ ખેંચાવવાને કારણે પીઠનો દુખાવો થવાની શક્યતા વધુ હોય છે. પરંતુ આજે, પીઠનો દુખાવો સામાન્ય રીતે 30 કે 40 વર્ષની આસપાસ શરૂ થાય છે.
- હલનચલન વિના / કસરતનો અભાવ – ન વપરાયેલ સ્નાયુઓ પીઠ અને પેટમાં નબળા પડી જાય છે જે પીઠના દુખાવા તરફ દોરી જાય છે.
- કેન્સર અથવા સંધિવાના પ્રકારોથી પીડાતા લોકોમાં પીઠનો દુખાવો વધી શકે છે.
- વધારે વજન – વધુ પડતું વજન પીઠ પર તણાવ વધારી શકે છે.
- ખોટી રીતે અને વારંવાર વજન ઉપાડવુ – તમારા પગને બદલે તમારી પીઠનો ઉપયોગ કરીને વજન ઉપાડો, નહીં તો પીઠમાં સ્નાયુઓમાં ખેંચાણ થાય છે. વારંવાર વજન ઉપાડવાને બદલે, વિરામ લો. હેલ્પર કોઇની મદદ લઈને વજન ઉપાડો અથવા યોગ્ય લિફ્ટિંગ તકનીકોનો ઉપયોગ કરો. વજન ઉપાડતી વખતે, તમારી ગરદનની પાછળથી તમારી કરોડરજ્જુના પાયા સુધી સતત સીધી રેખા જાળવો.
- અસ્વસ્થતા અથવા હતાશાના કારણે સ્નાયુઓમાં તણાવ વધે છે અને પીઠનો દુખાવો વધે છે.
- નશિલા પદાર્થનો ઉપયોગ – ધૂમ્રપાન અથવા અન્ય તમાકુ ઉત્પાદનોનો ઉપયોગ કરવાથી ઉધરસ થાય છે જે હર્નિએટેડ ડિસ્ક તરફ દોરી જાય છે. ધૂમ્રપાન કરોડરજ્જુમાં લોહીના પ્રવાહને પણ ઘટાડી શકે છે અને ઑસ્ટિયોપોરોસિસનું જોખમ વધારી શકે છે.
- સખત વ્યવસાયિક પ્રવૃતિઓ – ઘણા પરિવારોમાં પુરુષો તેમની મિનિમમ હલનચલન અને તેમની બેઠાડુ નોકરીમાં અથવા કામ પર લાંબા સમય સુધી કામ કરવા માટે સખત મુદ્રાને કારણે પીઠના દુખાવાની ફરિયાદ કરે છે. Jજે નોકરીઓ શારીરિક હલનચલ આધારિત હોય છે તેમને વજન ઉપાડવા અને ખેંચવાની જરૂર પડે છે (જેમ કે અગ્નિશામક, ઇમરજન્સી મેડિકલ ટેકનિશિયન અથવા પેરામેડિક્સ). ભારે વસ્તુઓને વારંવાર ઉપાડવા અને ખેંચવાથી પીઠ, ખભા અને મસ્ક્યુલોસ્કેલેટલ સિસ્ટમ પર તાણ આવે છે. તે ખભા અને પીઠની ઇજાઓમાં પરિણમી શકે છે.
પુરુષોમાં પીઠના દુખાવાના કારણો શું છે?
- સ્થાનિક પીઠનો દુખાવો (તમારી કરોડરજ્જુ, સ્નાયુઓ અને તમારી પીઠના અન્ય પેશીઓમાં
- દુખાવો)કારણે કરોડરજ્જુમાં પીઠનો દુખાવો
- સંધિવા
- સ્પૉન્ડિલાઇટિસ – કરોડરજ્જુમાં બળતરા અને જડતાનું કારણ બને છે
- આઘાત/ઇજા
- ગાંઠ
- ડિસ્ક ડિજનરેશન – ઉંમર સાથે, ડિસ્ક સપાટ થઈ શકે છે અને કરોડરજ્જુને ઓછું રક્ષણ પૂરું પાડે છે
- પીઠનો દુખાવો તમારા પેશીઓમાં મર્યાદિત હોવાને કારણે
- અસ્થિબંધન તાણ
- સ્નાયુ તાણ
- સ્નાયુની તંગતા
- દુખાવો)કારણે કરોડરજ્જુમાં પીઠનો દુખાવો
- પીઠનો દુ:ખાવો ફેલાવો (એક અવયવની સમસ્યાથી દુખાવો જે પીઠમાં ફેલાય છે અથવા તે તમારી પીઠમાં છે તેવું લાગે છે).
- પિત્તાશયની બળતરા
- કિડની ચેપ અને કિડની પત્થરો
- લીવર સમસ્યાઓ
- સ્વાદુપિંડનો સોજો
- સેક્સ્યુઅલી ટ્રાન્સમિટેડ ચેપ
- છિદ્રિત પેટના અલ્સર
- પેશાબની નળીઓનો વિસ્તાર ચેપ
- ટેસ્ટિક્યુલર ઈજા
- પ્રોસ્ટેટીટીસ
- સ્લીપ ડિસઓર્ડર ધરાવતા પુરૂષોને પીઠનો દુખાવો અન્ય લોકો કરતા વધુ હોય છે.
- જો તે હાડકામાં ફેલાય તો પાછળના તબક્કામાં પીઠનો દુખાવો મોટે ભાગે પ્રોસ્ટેટ કેન્સર સાથે સંબંધિત હોય છે. મેટાસ્ટેટિક પ્રોસ્ટેટ કેન્સર મોટાભાગે કરોડરજ્જુ, પાંસળી અને હિપ્સ સુધી પહોંચે છે
- અચાનક બેડોળ ચળવળ પાછળના સ્નાયુઓ અને કરોડરજ્જુના અસ્થિબંધન પર તાણ લાવી શકે છે. નબળી શારીરિક સ્થિતિમાં લોકો માટે, પીઠ પર સતત તાણ પીડાદાયક સ્નાયુ ખેંચાણનું કારણ બની શકે છે.
- ડિસ્ક કરોડરજ્જુના હાડકાં વચ્ચે ગાદી તરીકે કામ કરે છે. મણકાની અથવા ફાટેલી ડિસ્ક કરોડરજ્જુની ચેતાને દબાવી શકે છે.
- કરોડરજ્જુના હાડકાં અકસ્માત દરમિયાન ફ્રેક્ચર થઈ શકે છે, જેમ કે કાર અકસ્માત કે પડી જવાથી. ઓસ્ટીયોપોરોસીસ જેવી તબીબી પરિસ્થિતિઓ અસ્થિભંગનું જોખમ વધારે છે.
પુરુષોમાં પીઠનો દુખાવો કેવી રીતે ઘટાડવો?
તંદુરસ્ત કરોડરજ્જુ અને સારી મુદ્રા માટે પીઠના દુખાવાની કસરતો
ડૉ. અંકિતા ધેલિયા, કન્સલ્ટન્ટ ઑસ્ટિયોપેથ અને ક્રેનિયોસેક્રલ થેરાપિસ્ટ, આ કસરતો સૂચવે છે.
વ્યાયામ 1
અમે ગરદન અને કમરને ખસેડવાનું વલણ ધરાવીએ છીએ, પરંતુ વચ્ચેની પીઠને ઘણીવાર અવગણવામાં આવે છે, જે હંચ તરફ દોરી જાય છે. આ કસરત ખભાના બ્લેડ વચ્ચેના દુખાવામાં પણ રાહત આપે છે.
- ખુરશી પર બેસો.
- તમારા જમણા હાથને તમારા ખભા સાથે લાઇનમાં રાખો અને તમારી કોણીને જમણા ખૂણા પર વળેલી રાખો અને તમારી આંગળીઓ આગળ નિર્દેશ કરો.
- તમારા હાથને જમીનની સમાંતર રાખો અને તમારી હથેળી નીચેની તરફ રાખો.
- જેમ જેમ આપણે હાથને આગળ લઈ જઈએ તેમ, તમારા માથાને ડાબી તરફ (વિરુદ્ધ બાજુ) નમાવો.
- આગળ, હાથને કોણીમાંથી પાછળ લઈ જાઓ અને તમારા માથાને જમણી તરફ (સમાન બાજુ) નમાવો.
- દસ વખત પુનરાવર્તન કરો.
- હવે, તમારા ડાબા હાથથી કસરત કરો.
વ્યાયામ 2
આ કસરત તમારી ઉપલા પીઠ, ટ્રેપેઝિયસ ગરદન અને ખભા માટે અજાયબીઓ કરે છે.
- ખુરશી પર બેસો.
- આંગળીઓને ઇન્ટરલોક કરો અને તેમને કોઈપણ સ્તરે માથાની પાછળ મૂકો.
- જમણા હાથને વાળો જેથી કોણી આગળ નિર્દેશ કરે.
- બીજી કોણીને પાછળની તરફ દબાણ કરો.
- તમે આરામથી કરી શકો તેટલું સ્ટ્રેચ કરો.
- દસ વખત પુનરાવર્તન કરો.
- હવે, તમારા ડાબા હાથથી કસરત કરો.
કરોડરજ્જુની વધુ કસરતો માટે, અમારા બ્લોગની મુલાકાત લો 7 સ્પાઇન એક્સરસાઇઝ ઘરે.
યોગિક ખેંચાણ
દરરોજ આ આસનોનો એક સમૂહ પ્રેક્ટિસ કરવાથી પીઠ મજબૂત અને લવચીક રાખવામાં મદદ મળે છે.
- અર્ધ ચક્રાસન
- માર્જારિયાસન
- શિશુઆસન
- ઉસ્ત્રાસન
- ભુજંગાસન
- ધનુરાસન
- સેતુ બંધાસન
ખાસ નોંધ
પુરુષોમાં ક્રોનિક પીઠનો દુખાવો જીવનની વ્યક્તિગત ગુણવત્તાને ખલેલ પહોંચાડે છે અને આર્થિક બોજ વધારે છે. આથી, યુવા અને પુખ્તેમાં ફેરફાર કરી શકાય તેવા જોખમી પરિબળો વિશે જાગૃતિ ફેલાવવાથી જીવનશૈલીમાં ફેરફાર થઈ શકે છે, તેમના જીવનની ગુણવત્તામાં સુધારો થઈ શકે છે અને ઉત્પાદકતામાં વધારો થઈ શકે છે.
